انواع کانیهای مضر در سنگ ساختمانی وجود دارد که برای تهیه یک سنگ مناسب باید به این موضوع توجه شود . با تجزیه شیمیایی سنگها میتوان تا حدودی ترکیب شیمیایی آنها را به دست آورد و آن را به عنوان مکمل همراه با بررسیهای کانی شناسی میکروسکوپی مورد استفاده قرار داد.
علاوه بر این وجود ترکیبات مضر از قبیل پیریت، قطعات میکا، تالک و … را میتوان تعیین کرد.
برای سنگهایی که در مجاورت آبهای شور به کار میروند حتماً باید آزمایشهای شیمیایی انجام شود.
کانی های مضر | نحوه اثر |
---|---|
فلینت | فلینت یا چرت به شکلهای آمورف سیلیس در بسیاری از سنگ آهکها حضور دارد.این کانی خیلی سختتر از کانی های همراه است و هنگام برش مشکل ایجاد میکند.
علاوه بر این در برابر هوازدگی مقاوم است، لذا باعث ایجاد نمایی آبله رو در سطح هوازده سنگ میشود. وقتی سنگ در معرض هوازدگی قرار می گیرد، احتمالاً از قسمتی که چرت جانشین میشود شکاف بر میدارد. |
میکا | در بسیاری از گرانیتها، گنایسها، ماسه سنگها، و مرمریتها این کانی وجود دارد.
برای گروه گرانیت میکا جز مضری به شمار نمیآید، مگر این که تجمع موضعی ایجاد کرده باشد که در این صورت نمای بدی به سنگ خواهد داد. در گنایسها خیلی کم پیش میآید که میکا مضر باشد مگر این که مقدار آن به قدری زیاد باشد که یک ساختار شیستی به وجود آید و باعث مزاحمت در برش آن به ابعاد مناسب شود. در ماسه سنگها، اگر مقدار میکا کم و دارای توزیع پراکنده باشد ضرری ندارد اما اگر مقدار آن زیاد و در امتداد لایه بندی تمرکز یافته باشد باعث خردشدگی سنگ در این نقاط بر اثر یخبندانهای متوالی خواهد شد. میکا به عنوان یک کانی فرعی در بسیاری از سنگ آهکهای بلوری یا مرمریتها وجود دارد در این سنگها، میکا ممکن است به شکلهای پراکنده، متمرکز یا به صورت نواری وجود داشته باشد. دانههای پراکنده اگر کم باشند چندان مزاحمتی ایجاد نمیکنند، اما در دو حالت دیگر، میکا نه تنها باعث ایجاد مشکل در صیقل یکنواخت سنگ میشود بلکه اغلب سنگ را در برابر تهاجم هوازدگی تضعیف میکند. به طوری که سنگ به شکل بدی سوراخ سوراخ شده یا حتی پوسته پوسته میشود. |
پیریت | خیلی از سنگهای ساختمانی دارای حداقل مقادیر اندکی از این کانی هستند.
پیریت بر اثر هوازدگی به علت اکسیداسیون به لیمونیت تبدیل میشود. مقادیر اندک این کانی با توزیع پراکنده آسیبی به سنگ نمی زنند، اما اگر مقدار آن زیاد باشد یا این که به صورت متمرکز وجود داشته باشد تغییر پیریت به لیمونیت باعث ایجاد یک رنگ زرد ملایم و در نهایت حفره هایی در سنگ میشود. علاوه بر این، لیمونیت در سطح نمایان سنگ، اغلب با آب شسته میشود و روی سطح سنگ ایجاد آبله میکنند. به علاوه، با تجزیه پیریت، مقداری اسید سولفوریک تشکیل می شود که اگر سنگ حاوی کربناتها باشد، مورد تهاجم اسید آزاد شده قرار میگیرد. وقتی پیریت به سولفات آهن تغییر میکند، سولفات تولید شده به سادگی محلول بوده و به وسیله تبخیر رطوبت به سطح سنگ منتقل میشود و باعث ایجاد شورهزدگی در سطح سنگ میشود. بر اساس مطالب فوق بایستی از مصرف سنگهایی که دارای مقادیر قابل توجهی از پیریت هستند به عنوان سنگ ساختمانی اجتناب کرد. |
ترمولیت |
یک کانی نوع امفیبول با رنگ سفید تا سبر کم رنگ (بسته به مقدار موجود در آن) است که در برخی از سنگ آهکهای ناخالص دگرگونی و معمولاً به صورت مجموعههای الیافی با جلای ابریشمی مشاهده میشود در صورت قرار گرفتن در معرض هوازدگی به مواد رسی به رنگ سبز مایل به زرد تبدیل میشود این مواد ثانویه سریعا از روی سنگ قابل شستشو بوده، در نتیجه حفرههایی در سطح سنگ به وجود می آید. اندازه قطعات ترمولیت در برخی از سنگها به حدود چند سانتی متر میرسد. |
[/ultimate_info_table]