گرانیت ها یک سنگ آذرین روشن رنگ با دانه های انقدر بزرگ است که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است. این سنگ از تبلور آهک ماگما در زیر سطح زمین نشکیل می شود
گرانیت ها معمولا از کوارتز و فلدسپات با مقادیر جزئی میکا، آمفیبول و سایر مواد معدنی تشکیل شده است . این ترکیب معدنی معمولا به گرانیت رنگ قرمز، صورتی، خاکستری یا سفید می دهد که دانه های معدنی در سرتاسر سنگ قابل مشاهده است.
شناخته شده ترین سنگ آذرین
گرانیت شناخته شده ترین سنگ آذرین است و اگر مردم گرانیت را به این دلیل می شناستند که رایج ترین سنگ آذرین موجود در سطح زمین است و برای همین منظور برای ساختن بسیاری از اجسام که در زندگی روزمره استفاده می شود از این سنگ استفاده می شود
کانترها، سنگفرش کف، حاشیه، پله ها ، نمای بناها و سنگ قبور از موارد استفاده بسیار این سنگ می باشد
گرانیت های در معرض کوه های طبیعی بسیار معروفی در دنیا قرار دارند می توان از این مکان های معروف ، کوه سنگ گرجستان؛ دره یوسمیتی کالیفرنیا، کوه راشمور؛ داکوتای جنوبی ، پیکس پیک، کلرادو و کوههای سفید نیوهمپشایر نام برد
گرانیت: نمونه بالا یک گرانیت معمولی است. عرض آن حدود دو اینچ است. اندازه دانه به اندازه کافی درشت است که امکان تشخیص مواد معدنی اصلی را با چشم غیر مسلح یا با کمک یک لنز دستی فراهم می کند. دانه های صورتی آن فلدسپات ارتوکلاز و دانه های شفاف تا دودی کوارتز یا مسکویت هستند. دانه های سیاه می توانند بیوتیت یا هورنبلند باشند. کانی های متعدد دیگری می توانند در گرانیت وجود داشته باشند.
گرانیت در پوسته قاره ای
مراجع علمی زمین شناسی گزارش می دهند که فراوان ترین سنگ در پوسته ی قاره ای سنگ گرانیت است ، می توان گرانیت ها را در هسته بسیاری از کوه ها و رشته کوه ها یافت.
کریستال های معندی بزرگ در گرانیت شواهدی است که نشان می دهد این سنگ به مرور زمان از مواد مذاب سرد شده به وجود آمده است و این سنگ ها به مرور زمان بالاآمده و در سطح قرار گرفته شده است
بیشتر قسمت قاره زمین با رسوبات و سنگ های رسوبی پوشیده شده است و سنگ های زیر آن را معمولا گرانیت ها یا گرانیتهای دگرگون شده و یا سنگ های نزدیک به هم قرار دارند ، گرانیت های عمیق اعلب در زیرزمین قرار دارند
تعاریف متعدد گرانیت ها
واژه گرانیت به طرق مختلف توسط افراد مختلف به کاربرده شده است ساده ترین تعریف همان تعریفی است که در دروس مقدمانی زمین شناسی آمده است و تعریف دقیق تر توسط سنگ شناسان( زمین شناسانی که به صورت تخصصی در حوزه سنگ فعالیت می کنند ) استفاده می شود
تعاریف دیگری نیز از گرانیت در طول زمان آمده است که ما در زیر به سه تعریف از این سنگ اکتفا کرده که در صورت مواجه با این واژه در متون علمی مختلف بتوانید منظور را درک کنید
گرانیت در دره یوسمیتی: عکسی از دره یوسمیتی، کالیفرنیا، که صخره های گرانیتی شیب دار را نشان می دهد که دیواره های دره را تشکیل می دهند.
تعریف در دروس مقدماتی
گرانیت یک سنگ آذریت با دانه های درشن و رنگ روشن است که عمدتا از فلسپات و کوارتر تشکیل شده است . همچنین حاوی مقادیر کمی از کانی های میکا و آمفیبول است ( نمودار همراه با عنوان محدوده ترکیب عمومی سنگ های آذرین را مشاهده کنید ) .
موقعی که دانش اموزان می دانند چگونه مواد معدنی موجود در گرانیت را شناسایی کنند این توصیف ساده آنها را قادرخواهد ساخت تا سنگ را بر اساس یک بازرسی بصری بتوانند شناسایی کنند
دانش آموزان باید با یک لنز دستی برای تایید وجود کانی های در سنگ استفاده کنند . این بازرسی شامل تایید وجود کانی های گرانیت به طور فیزیکی در سنگ وجود دارد – و نسبت مناسب وجود دارد.
در اینجا خلاصه ای از آن چه ممکن است روی سطح شکسته گرانیت مشاهده کنید آمده است:
مواد معدنی فلدسپات
کانی های فلدسپات در گرانیت فراوان هستند.رنگ آن ها معمولا سفید، خاکستری، صورتی یا قرمز است. بسیاری از دانه ها در جهت برش را در گرانیت با یک لنز دستی مشاهده می کنید
عکس گرانیت سفید و ریزدانه. بسیاری از دانه های این سنگ را می توان با چشم غیر مسلح دید – به خصوص دانه های سیاه. با این حال، دانه های سفید را با چشم غیر مسلح به سختی می توان دید، زیرا تشخیص مرزهای آنها – حتی با کمک عدسی دستی – دشوار است. این سنگ را می توان به دلیل اندازه دانه ریزش آپلیت نامید. قطر این نمونه حدود دو اینچ است
کوارتز
کوارتز معمولا یک کانی شفاف بی رنگ و یا خاکستری است که بسیاری از دانه های شکستگی مخروطی را نشان می دهند- با درخشندگی
مواد معدنی میکا
مواد معدنی میکا مورد انتظار در گرانیت ها شامل مسکویت یا بیوتیت است. میکاها در ورقه های بسیار نازک ایجاد می شوند. آنها اغلب در «کتابهایی» از صفحات متعددی هستند که روی هم چیده شدهاند.
سطوح این ورق ها دارای درخشندگی زجاجیه ای با انعکاس بسیار بالا خواهند بود. لبه های یک “پشته ورق” شبیه به لبه یک پشته از کارت های بازی است.
مواد معدنی آمفیبول
کانی های آمفیبول مانند هورنبلند تیره رنگ هستند و اغلب عادت منشوری دارند.
تعریف سنگ شناس
گرانیت یک سنگ پلوتونیک است که در آن کوارتز بین 10 تا 50 درصد از اجزای فلسیک را تشکیل می دهد. فلدسپات قلیایی 65 تا 90 درصد از کل محتوای فلدسپات را تشکیل می دهد. بکارگیری این تعریف مستلزم شناسایی و کمیت مواد معدنی یک زمین شناس ذیصلاح است.
نمای بزرگنمایی شده از گرانیت سفید و ریزدانه از عکس بالا. می توانید ببینید که تشخیص مرزهای بین دانه های رنگ روشن – حتی با کمک بزرگنمایی – دشوار است. مساحت نشان داده شده در این تصویر حدود 1/4 اینچ است.
این نوع تجزیه و تحلیل نمی تواند دقیقاً توسط یک دانش آموز در کلاس درس یا یک زمین شناس در این زمینه انجام شود. این نمونه ای از پیچیدگی هایی است که می تواند در تعیین نام رسمی به یک سنگ آذرین دخیل باشد.
بسیاری از سنگ هایی که با استفاده از تعریف دوره مقدماتی به عنوان “گرانیت” شناسایی می شوند توسط سنگ شناس “گرانیت” نامیده نمی شوند. در عوض ممکن است گرانیت های قلیایی، گرانودیوریت ها، پگماتیت ها یا آپلیت ها باشند. این نام ها برای انواع خاصی از گرانیت است.
این نامها مستلزم در نظر گرفتن اندازه دانه و ترکیب معدنی سنگ هستند – فراتر از تعیین گرانیت بودن سنگ. یک سنگ شناس ممکن است این سنگ ها را به جای گرنیت، “سنگ های گرانیتوئیدی” بنامد. انواع مختلفی از گرانیت بر اساس ترکیب و بافت معدنی وجود دارد.
گرانیت K2 آیا می دانستید؟
گرانیت آزوریت که “گرانیت K2” نیز نامیده می شود، اغلب به صورت نگینی بریده می شود. مردم از رنگ های آبی و سفید آن لذت می برند.
سنگ های گرانیتی: این نمودار مثلثی یک روش طبقه بندی برای سنگ های گرانیتی است. این بر اساس فراوانی نسبی فلدسپات ها (K-Na-Ca) و کوارتز است. عناصر مافیک در نظر گرفته نمی شوند. پس از جدول طبقه بندی که توسط اتحادیه بین المللی علوم زمین شناسی تهیه شده است، اصلاح شده است. تصویر و اصلاح توسط سازمان زمین شناسی ایالات متحده.
نمودار همراه (محدودههای ترکیب عمومی سنگهای آذرین معمولی) محدوده ترکیبات گرانیتی را نشان میدهد. از نمودار می توانید ببینید که فلدسپات ارتوکلاز، کوارتز، فلدسپات پلاژیوکلاز، میکا و آمفیبول هر کدام می توانند طیف وسیعی از فراوانی داشته باشند.
تعریف تجاری
استفاده از کلمه “گرانیت” در صنایع سنگ و سنگ خرد شده با کاربرد زمین شناسان متفاوت است. در این صنایع، نام “گرانیت” به سنگی آذرین اطلاق می شود که دارای معیارهای زیر باشد:
1) سنگی با دانه های قابل مشاهده که با یکدیگر در هم تنیده اند
2) سنگی که سخت تر از مرمر است
با استفاده از این معیارها، گابرو، بازالت، پگماتیت، شیست، گنیس، دیاباز، دیوریت و بسیاری دیگر از سنگهای آذرین «گرانیت» نامیده میشوند. از این “گرانیت ها” برای ساخت سنگ خرد شده استفاده می شود که برای ساخت و ساز بزرگراه، بتن، ساخت و ساز ساختمان، پر کردن، بالاست راه آهن و بسیاری از اهداف دیگر استفاده می شود.
محدوده ترکیب کلی سنگ های آذرین معمولی: این نمودار ترکیب معدنی تعمیم یافته سنگ های آذرین را نشان می دهد. گرانیت ها و ریولیت ها (از نظر ترکیبی معادل گرانیت اما با اندازه دانه ریز) در سمت چپ نمودار نشان داده شده اند. از این نمودار می توانید بگویید: گرانیت ها عمدتاً از فلدسپات ارتوکلاز، کوارتز، فلدسپات پلاژیوکلاز، میکا و آمفیبول تشکیل شده اند. و جزء ارتوکلاز می تواند به وفور از 10% سنگ تا حدود 75% سنگ متغیر باشد.
از آنها در صنعت سنگ های بعدی برای ساخت کانتر، کاشی های کف، مهار، روکش ساختمان، بناهای تاریخی، سنگ فرش و بسیاری از محصولات دیگر استفاده می شود. این گرانیت ها ممکن است با سطوح اره شده، بریده شده یا صیقلی استفاده شوند.
وقتی “گرانیت” ناکافی است
بنابراین، نام “گرانیت” نامی است که برای سنگهای آذرین که از فلدسپات ارتوکلاز، کوارتز، فلدسپات پلاژیوکلاز، میکا و آمفیبولهایی تشکیل شدهاند که در بلورهایی به اندازه کافی بزرگ هستند که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند، استفاده میشود.
این نام برای برخی اهداف و برای برخی افراد به اندازه کافی مشخص نیست.
نام های ویژه برای سنگ های گرانیتی بر اساس اندازه دانه (بلور) آنها استفاده می شود. اگر یک سنگ گرانیتی دارای دانههای درشت (بیش از یک سانتیمتر) باشد، اغلب به آن پگماتیت میگویند. اگر این سنگ مخصوصاً ریزدانه باشد که در عمق کم متبلور می شود، می توان آن را “آپلیت” نامید.
سنگ های گرانیتی که دارای ترکیب معدنی هستند که با دیوریت هم مرز هستند، ممکن است “گرانودیوریت” نامیده شوند. آنهایی که بهویژه غنی از فلدسپاتهای پلاژیوکلاز هستند، به قیمت از دست دادن فلدسپاتهای قلیایی، ممکن است “مونزودیوریت” نامیده شوند.
کیت سنگ و مواد معدنی: برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مواد زمین، کیت سنگ، مواد معدنی یا فسیلی تهیه کنید. بهترین راه برای یادگیری در مورد سنگ ها این است که نمونه هایی برای آزمایش و بررسی در دسترس داشته باشید.
سنگ های گرانیتی که دارای ترکیب معدنی هستند که با دیوریت هم مرز هستند، ممکن است “گرانودیوریت” نامیده شوند. آنهایی که بهویژه غنی از فلدسپاتهای پلاژیوکلاز هستند، به قیمت از دست دادن فلدسپاتهای قلیایی، ممکن است “مونزودیوریت” نامیده شوند.
موارد استفاده از گرانیت
گرانیت سنگی است که اغلب به عنوان “سنگ ابعاد” استخراج می شود (یک ماده سنگ طبیعی که به بلوک ها یا صفحات با طول، عرض و ضخامت خاص بریده می شود). گرانیت ها به اندازه کافی سخت است که در برابر سایش مقاومت کند، به اندازه کافی قوی است که وزن قابل توجهی را تحمل کند، به اندازه کافی بی اثر است تا در برابر هوا مقاومت کند، و جلا دهنده ای درخشان را می پذیرد. این ویژگی ها آن را به یک سنگ ابعاد بسیار مطلوب و مفید تبدیل می کند.
بیشتر سنگهای گرانیتی تولید شده در ایالات متحده از ذخایر با کیفیت بالا در پنج ایالت ماساچوست، جورجیا، نیوهمپشایر، داکوتای جنوبی و آیداهو به دست میآیند.
“گرانیت”: تمام سنگ های فوق در صنعت سنگ تجاری “گرانیت” نامیده می شوند. با استفاده از اصطلاحات زمین شناسان، آنها (در جهت عقربه های ساعت از بالا سمت چپ): گرانیت، گنیس، پگماتیت و لابرادوریت خواهند بود. برای مشاهده بزرگتر روی نام هر یک از آنها در بالا کلیک کنید. هر یک از تصاویر بالا نمایانگر یک تخته سنگ صیقلی حدود هشت اینچ است.
گرانیت ها هزاران سال است که در کاربردهای داخلی و خارجی استفاده می شود. گرانیت ها برش و صیقل خورده در ساختمان ها، پل ها، سنگفرش ها، بناهای تاریخی و بسیاری از پروژه های خارجی دیگر استفاده می شود. در داخل ساختمان، اسلب ها و کاشی های گرانیت صیقلی به عنوان میز، کاشی کف، آج پله ها و بسیاری از ویژگی های کاربردی و تزئینی دیگر استفاده می شود.
قیمت بالا اغلب محبوبیت مصالح ساختمانی را کاهش می دهد. گرانیت اغلب به طور قابل توجهی بیشتر از مواد ساخته شده توسط انسان هزینه دارد. با این حال، گرانیت ها اغلب انتخاب می شود زیرا یک ماده معتبر است که در پروژه ها برای ایجاد جلوه هایی از ظرافت، دوام و کیفیت ماندگار استفاده می شود.
گرانیت همچنین به عنوان سنگ خرد شده یا سنگدانه استفاده می شود. در این شکل از آن به عنوان ماده پایه در کارگاه های ساختمانی، به عنوان سنگدانه در راه سازی، بالاست راه آهن، فونداسیون ها و هر جایی که سنگ خرد شده به عنوان پرکننده استفاده می شود، استفاده می شود.
